
هر ساله فهرست بها به عنوان مرجع محاسبه احجام و قیمت های اعلامی از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ میشود، مهندسان مشاور، پیمانکاران و بخش های اجرایی دستگاه های کشور، از فهرست بها به عنوان مرجع محاسبات قیمتی استفاده میکنند، فهرست بها ابنیه سالها به عنوان مرجع اصلی در تهیه برآورد هزینه و فرآیند اجرای کار در مناقصات پروژه های عمرانی مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به افزایش استفاده از سقف های وافل در پروژه ها نیاز مبرم تعریف و آیتم بندی این نوع از دال های بتن آرمه در فهرست ابنیه گنجانده شود، در زمان تالیف این نوشتار و مطابق با "فهرست بها واحد پایه رشته ابنیه سال 1404" متاسفانه برآورد درستی از هزینه های سقف وافل و دال های مجوف هنوز در دستور کار این مرجع قرار گرفته نشده است، (بسیار کمتر از اعداد واقعیت) اما به عنوان یک راهنما سعی شده است تا با بررسی یک پروژه واقعی و آیتم بندی مراحل اجرای سقف وافل مطابق با ضوابط فهرست بها، راهنمای مناسبی جهت استفاده مهندسین و دست اندرکاران حوزه ساخت و ساز ارائه گردد، لازم به ذکر است در صورت ارائه هر گونه پیش نهاد در جهت تعالی و بهتر شدن این مقاله، میتوانید از طریق وبسایت رسمی شرکت به نشانی www.abaaeng.com اقدام نمایید.
تعریف پروژه:
پروژه مورد بررسی یک ساختمان بتن آرمه دو طبقه با سیستم سقف وافل میباشد، سقف وافل در این پروژه از نوع دو طرفه با ضخامت تمام شده 35 سانتی متر و از نوع قالب 28*80*80 است، سیستم قاب خمشی و بدون دیوار برشی، ارتفاع طبقه اول برابر 414 سانتی متر و ارتفاع طبقه دوم برابر 500 سانتی متر است (ارتفاع طبقات به ترتیب 4.14 و 5 متر)، متراژ کل ساخت برابر 594 متر مربع میباشد. جزییات نقشه های سازه از قیبل فونداسیون، ستون ، تیر ریزی، جزییات تیر ، جزییات سقف ها در ادامه به صورت شماتیک آورده شده است، لازم به ذکر است مطابق با جزییات ارائه شده و بند های فهرست ابنیه سعی بر ارائه دقیقی شده است.
نقشه ها و برآورد فونداسیون:

تصویر1-جزییات نقشه های فونداسیون
برای متره دقیق شالوده باید از جداول فهرست بها مطابق تصویر 2 استفاده شود.
.png)
تصویر2-هزینه آرماتور بندی مطابق با فهرست ابنیه
با توجه به اینکه آرماتور طولی شالوده از نوع سایز 16، آرماتور عرضی از سایز 14 و آرماتور های تقویتی از نوع سایز 20 میباشند، جزییات اوزان آرماتور در شالوده مطابق با تصویر 3 میباشد.
.png)
تصویر3-جزییات متره آرماتور مورد استفاده در فونداسیون پروژه
تمامی میلگرد های مورد استفاده در پروژه از نوع آج دار میباشند و لذا در استفاده از جدول فهرست ابنیه از ردیف 070202 برای میلگرد های تا سایز 18 و ردیف 070203 برای میلگرد سایز 20 استفاده میکنیم، در نهایت خواهیم داشت:
جدول 1-جزییات برآورد نهایی آرماتور فونداسیون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (کیلوگرم)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
070202
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 12 تا 18 میلیمتر
|
3309
|
375.500
|
1.242.529.500
|
070203
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 20 تا 40 میلیمتر
|
1188
|
358.500
|
425.898.000
|
مجموع
|
1.688.427.500
|
از آنجا که فونداسیون مورد بررسی در پروژه از نوع نواری میباشد، لذا قالب بندی آن نیز مطابق با فهرست ابنیه، بایستی محاسبه و در قیمت ها لحاظ شود، ابتدا باید بررسی کنیم حجم قالب بندی فونداسیون به چه میزان بر حسب متر مربع قالب بندی میباشد، مطابق با تصویر 4 خواهیم داشت:
ضخامت فونداسیون برابر 70 سانتی متر است، برای محاسبه حجم قالب بندی مطابق با شماره گذاری چشمه ها در تصویر 4، به محاسبه سطح قالب بندی هر چشمه میپردازیم:

جدول 2-جزییات برآورد نهایی قالب بندی فونداسیون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مربع)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
060101
|
تهیه وسایل و قالب بندی با استفاده از قالب های فولادی در پی ها و شناژهای پی
|
119.74
|
2.538.000
|
303.900.120
|
مجموع
|
303.900.120
|

تصویر 4-پلان قالب بندی فونداسیون و شماره بندی چشمه ها
یکی دیگر از آیتم هایی که در فهرست ابنیه قراردارد، تهیه بتن درجا و بتن ریزی آن است، برای برآورد دقیق و متره پروژه ابتدا باید میزان بتن ریزی شالوده محاسبه شود، برای محاسبه دقیق میزان بتن مورد نیاز در شالوده مساحت کل نوارهای فونداسیون محسابه شده و در پایان با ضرب در ضخامت فونداسیون میزان حجم بتن مورد نیاز مشخص میشود.

تصویر5-راهنمای شماتیک محاسبه حجم بتن فونداسیون (رنگ سبز بتن نوارها، رنگ زرد بتن کف چاله آسانسور و رنگ قرمز بتن مورد نیاز دیوارهای چاله آسانسور)
بتن مورد استفاده در این پروژه با مقاومت مشخصه 30 مگاپاسکال C30 میباشد و مطابق ردیف شماره 080107 فهرست بها هزینه آن برای پروژه محاسبه میشود:
جدول 3-جزییات برآورد نهایی تهیه بتن فونداسیون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مکعب)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
080107
|
تهیه و اجرای بتن با شن و ماسه شسته طبیعی یا شکسته با مقاومت فشاری مشخصه 30 مگاپاسکال
|
77.49
|
20.924.000
|
1.621.400.760
|
080308
|
لیسه ای کردن سطح بتن تازه ریخته شده به هر روش
|
77.49
|
538.500
|
41.728.365
|
مجموع
|
1.663.129.125
|
نقشه ها و برآورد ستون ها:
ابتدا بایستی نقشه ستون های مورد استفاده در پروژه بررسی شود و پس از آن مطابق با فونداسیون به محاسبه میزان آرماتور مصرفی بر حسب کیلوگرم، قالب بندی پروژه بر حسب متر مربع و بتن مورد نیاز بر حسب متر مکعب اقدام نماییم و در آخر با توجه به جداول فهرست ابنیه سال 1404 به برآورد هزینه اجرا خواهیم رسید.
در تصویر 6 ابتدا جزییات نقشه های ستون پروژه نمایش داده شده است و برای خلاصه تر کردن این نوشتار نحوه محاسبه احجام مصرفی و قالب بندی پروژه صرفا در جداول 4 الی 6 نمایش داده شده است. (در قسمت قبل به نحوه محاسبه احجام مصرفی به طور مفصل اشاره شده است)

تصویر 6-جزییات نقشه های سازه ستون های پروژه

تصویر7-لیستوفر نهایی آرماتورهای ستون
جدول 4-جزییات برآورد نهایی آرماتور ستون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (کیلوگرم)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
070201
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر تا 10 میلیمتر
|
2207
|
441.500
|
974.390.500
|
070202
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 12 تا 18 میلیمتر
|
2582
|
375.500
|
969.541.000
|
070203
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 20 تا 40 میلیمتر
|
3057
|
358.500
|
1.095.934.500
|
مجموع
|
3.039.866.000
|
جدول 5-جزییات برآورد نهایی قالب بندی ستون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مربع)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
060302
|
تهیه وسایل و قالب بندی با استفاده از قالب های فولادی در ستون ها و شناژ های قائم با مقطع چهار ضلعی که ارتفاع بیش از 3.5 متر و حداکثر 5.5 باشند
|
270
|
3.583.000
|
967.410.000
|
مجموع
|
967.410.000
|
جدول 6- جزییات برآورد نهایی تهیه بتن ستون مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مکعب)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
080107
|
تهیه و اجرای بتن با شن و ماسه شسته طبیعی یا شکسته با مقاومت فشاری مشخصه 30 مگاپاسکال
|
33.75
|
20.924.000
|
706.185.000
|
080301
|
اضافه بها برای بتن ریزی ستون ها
|
33.75
|
2.426.000
|
81.877.500
|
مجموع
|
788.062.500
|
نقشه ها و برآورد سقف وافل و تیرها:
به صورت کامل در وبسایت رسمی شرکت آبا در مورد سقف وافل توضیح داده شده است، اینکه سقف وافل چیست، چه مزایا و معایبی دارد، نحوه اجرای آن به چه صورت است، میزان بتن مصرفی و آرماتور آن چگونه محاسبه میشود، قالب وافل چیست و مطالب بسیار زیاد دیگری که خوانندگان گرامی میتوانند با مراجعه به لینک زیر از تمامی مقالات وبسایت بهره بگیرند:
به جهت آنکه در این پروژه مهندسان عزیز دید مناسبی از سقف های وافل داشته باشند، سعی شده است که هم جزییات سقف مورد استفاده، نحوه محاسبه مصالح مطابق با فهرست ابنیه و در نهایت ارائه برآورد مطابق با فهرست ابنیه ارائه دهیم.
در پروژه مورد استفاده سقف وافل از نوع دو طرفه (قالب وافل به صورت مربعی شکل) و با ابعاد 28*80*80 استفاده شده است، جزییات سقف وافل در تصویر 8 نمایش داده شده است:

تصویر8-جزییات سقف وافل پروژه (رنگ سبز میزان حجم بتن مصرفی نمایش داده شده است)
متاسفانه در جداول فهرست ابنیه سال 1404 هیچ گونه تعریفی از دال های مشبک یا وافل ارائه نشده است، اما میتوان گفت هزینه اجرای سقف های وافل دو طرفه با کمی چشم پوشی مشابه سقف های دال دو طرفه میباشند و لذا از فهرست های ارائه شده با سقف دال در محاسبات برآورد این سقف استفاده میکنیم.
محاسبه میزان آرماتور سقف وافل:
یکبار دیگر به جزییات سقف وافل ارائه شده در تصویر 8 دقت کنیم، سقف وافل شامل سه سری آرماتور میشوند:
1-آرماتور شبکه پایین سقف وافل (rib bar) : این آرماتور ها در این پروژه از نوع سایز 12 میباشند و در هر 80 سانتی متر 2 عدد از این آرماتور ها قرار گرفته شده است. البته برای محاسبه دقیق میزان آرماتور های سقف وافل در شبکه پایین باید نقشه های تقویتی شبکه پایین سقف نیز مورد بررسی قرار گیرد، نمونه ای از پلان تقویتی شبکه پایین سقف در تصویر 9 ارائه شده است.

تصویر9-جزییات تقویتی شبکه پایین آرماتور سقف وافل
در نوشتاری کامل به نحوه خوانش نقشه های سازه با سقف وافل اشاره شده است که در آن تمامی موارد در خواندن آرماتور های سقف وافل و محاسبه آن به صورت کامل مبسوط ارائه شده است، مهندسان عزیز میتوانند از لینک زیر جهت دیدن ویدو آموزشی نقشه خوانی سقف وافل اقدام نمایند:
2-آرماتور شبکه بالا سقف وافل : این آرماتورها عموما به صورت آرماتور حداقل افت و حرارت تعریف میشوند که در پروژه مورد نظر مطابق با تصویر 10 این آرماتور ها در سایز 10 و به فاصله 27 سانتی متر از یکدیگر در دو ردیف متعامد تعریف شده است. همچنین باید برای محاسبه میزان میلگرد شبکه بالا پلان تقویتی سقف رو هم در نظر بگیریم.

تصویر10-جزییات آرماتورهای شبکه بالا در سقف وافل (کادر قرمز)
3-آرماتور برشی (سنجاقی) سقف وافل : برای کنترل برش یک طرفه ایجاد شده در سقف و پیوستگی اجرایی شبکه بالا و پایین سقف از آرماتورهای سنجاقی سقف استفاده میشود، لازم به ذکر است که این آرماتورها میتواند به صورت خاموت بسته نیز طراحی و اجرا شود، در این پروژه از سنجاقی به سایز 10 به فواصل 20 سانتی متر در ابتدا و انتهای سقف استفاده شده است.
در تصویر 11 لیستوفر نهایی سقف وافل پروژه بدون احتساب آرماتورهای تیرها و پله نمایش داده شده است.

تصویر11-لیستوفر نهایی آرماتورهای سقف وافل (صرفا سقف و بدون احتساب تیرها)
جدول 7-جزییات برآورد نهایی آرماتور سقف وافل مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (کیلوگرم)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
070201
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر تا 10 میلیمتر
|
600
|
441.500
|
264.900.000
|
070202
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 12 تا 18 میلیمتر
|
4300
|
375.500
|
1.614.650.000
|
مجموع
|
1.879.550.000
|
محاسبه میزان بتن سقف وافل:
در مقاله مفصلی به محاسبه میزان بتن انواع سقف های مختلف پرداخته ایم، علاقه مندان میتوانند جهت مطالعه دقیق این موضوع از لینک زیر این مقاله را مطالعه فرمایند:
همچنین در کانال تلگرام شرکت مهندسی آبا میتوان دسترسی کامل به مقالات و ویدیو آموزشی داشت، آدرس کانال تلگرام:
در قسمتی از این مقاله، برای محاسبه وزن سقف وافل بشرح زیر است:


یعنی به ازای هر متر مربع تقریبا برابر 0.176 متر مکعب بتن نیاز است، با توجه به اینکه متراژ کل سقف برابر 594 متر مربع میباشد، نزدیک به 104.54 متر مکعب برای کل سقف های وافل بتن نیاز است.
جدول 8- جزییات برآورد نهایی تهیه بتن سقف وافل مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مکعب)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
080107
|
تهیه و اجرای بتن با شن و ماسه شسته طبیعی یا شکسته با مقاومت فشاری مشخصه 30 مگاپاسکال
|
104.54
|
20.924.000
|
2.187.394.960
|
080302
|
اضافه بها برای بتن ریزی سقف ها
|
104.54
|
1.713.000
|
179.077.020
|
مجموع
|
2.366.471.980
|
در مورد قالب بندی سقف های وافل یک سری ردیف هایی مطابق با فهرست ابنیه ارائه شده است، اما شاید بتوان گفت این اعداد منطقی و اصلا نزدیک به واقعیت نیست. در قالب بندی سقف های وافل شاید بتوان گفت مشابه سقف دال بتن آرمه تمامی مساحت سقف با قالب های وافل پلاستیکی قالب چینی میشود و دور از انتظار نیست که نحوه متره و برآورد آن را مطابق با سقف تیر و دال در نظر گرفت، در تصویر 12 نمونه ای از قالب چینی تمام شده روی سقف وافل نمایش داده شده است. هرچند در این نوشتار فهرست ابنیه ملاک کار خواهد بود
.png)
تصویر12-نمونه از قالب های چیده شده وافل
برای محاسبه مساحت قالب بندی سقف وافل به پلان تیر ریزی سقف توجه ویژه ای میکنیم، مساحت خالص سقف وافل را محاسبه میکنیم (مساحت کل سقف منهای مساحت تیرهای بتن آرمه)، لازم به ذکر است که هر دو سقف وافل مورد بررسی در این پروژه (هر دو طبقه) به صورت تیپ بوده و مساحت هر دو آنها یکی است، در تصویر 13 منظور از مساحت خالص با ترسیم شکل نمایش داده شده است.

تصویر13-مساحت خالص سقف وافل (کادر نارنجی رنگ)
جدول 9-جزییات برآورد نهایی قالب بندی سقف وافل مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مربع)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
051102
|
تهیه وسایل و جاگذاری قالب های قابلمه ای (وافل) به ضخامت سقف بیش از 30 سانتی متر تا 45 سانتی متر و برداشت آن ها پس از بتن ریزی در سقف های بتنی
|
446.6
|
1.952.000
|
871.763.200
|
مجموع
|
871.763.200
|
تیرها:
در مورد تیرهای بتن آرمه محسابات فهرست بها بسیار راحت تر از سقف وافل میباشد، میزان آرماتور مصرفی، بتن مصرفی و مساحت قالب بندی مطابق با قسمت شالوده به راحتی قابل محاسبه است، برای مثال در تصویر 14 مساحت بتن تیرها ضربدر ارتفاع آنها احجام بتن مصرفی را مشخص می نماید.

تصویر 14-نمایش تیرهای بتن آرمه سقف وافل با رنگ بنفش در سقف جهت محاسبه احجام بتن وقالب بندی

تصویر15-لیستوفر نهایی آرماتورهای تیر
جدول 10-جزییات برآورد نهایی آرماتور تیرها مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (کیلوگرم)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
070201
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر تا 10 میلیمتر
|
1515
|
441.500
|
668.872.500
|
070202
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 12 تا 18 میلیمتر
|
3164
|
375.500
|
1.188.082.000
|
070203
|
تهیه، بریدن،خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آج دار به قطر 20 تا 40 میلیمتر
|
509
|
358.500
|
182.746.500
|
مجموع
|
2.039.431.000
|
جدول 11- جزییات برآورد نهایی تهیه بتن تیرها مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مکعب)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
080107
|
تهیه و اجرای بتن با شن و ماسه شسته طبیعی یا شکسته با مقاومت فشاری مشخصه 30 مگاپاسکال
|
45
|
20.924.000
|
941.580.000
|
080302
|
اضافه بها برای بتن ریزی تیرها
|
45
|
1.713.000
|
77.085.000
|
مجموع
|
1.018.665.000
|
جدول 12-جزییات برآورد نهایی قالب بندی تیر مطابق با فهرست ابنیه 1404
شماره
|
شرح
|
واحد (متر مربع)
|
بهای واحد (ریال)
|
بهای نهایی (ریال)
|
060502
|
تهیه وسایل و قالب بندی با استفاده از قالب های فولادی در تیرهای بتنی که ارتفاع بیش از 3.5 متر و حداکثر 5.5 متر باشد
|
88
|
4.757.000
|
418.616.000
|
مجموع
|
418.616.000
|
جمع بندی:
در این نوشتار سعی شد تا جایی که بتوان به صورت کاملا محاسباتی و کاربردی برآورد سقف وافل با فهرست بها توضیح داده شود، هرچند از نظر نگارنده قیمت های ارائه شده از سوی سازمان برنامه و بودجه بسیار پایین تر از سطح واقعی بازار است (در زمان نوشتار این مقاله قیمت بتن به ازای هر متر مکعب در حدود 34.000.000 ریال میباشد که نزدیک 62 درصد بیشتر از اعداد ارائه شده فهرست ابنیه است) اما سعی شده با توجه به بندهای فهرست بها متره و برآورد قیمت ها ارئه شود، امید است هرچند گام کوچکی در راستای تعالی جامعه مهندسی کشور برداریم.
از دوستان و علاقه مندان در راستای بهبود سطح مقالات و ارائه پیشنهادات دعوت مینامید از طریق رسانه های اجتماعی با تیم فنی آبا در ارتباط باشید
بازدید: 12تاریخ انتشار : 1404/04/16