اجرای سقف وافل

کیفیت اجرای هر سیستم سازه ای تاثیر مستقیم در رفتار مناسب در هنگام بارهای وارده بر آن سیستم دارد، سقف های وافل از آنجا که سطح اکسپوز جذابی دارند و همچنین اصولا برای دهانه های بلند مورد استفاده قرار میگیرند، از لحاظ کیفیت اجرایی بسیار حائز اهمیت خواهند بود، در این نوشتار سعی شده است تا با حد الامکان روش اجرای سقف های وافل را با دقت مناسبی برای خواننده شرح داد.

روش منطقی اجرای سقف وافل در ده مرحله به شرح زیر است که سعی شده به صورت جامع هر مرحله توضیح داده شود

برای درک بهتر مساله اجرای سقف وافل، فرض کنید پلان نمایش داده شده در تصویر 1 را میخواهیم اجرا کنیم.
 

برای اجرای دهانه مشخص شده در تصویر ابتدا میبایست کفی کشی و شاسی کشی تیرهای پیرامونی یعنی تیرهای B6 ، B5 ، B14 و B15 انجام گردد، برای اینکار میتوان از ابزارهای متفاوتی استفاده کرد، اما به عنوان پیشنهاد مخصوصا در دهانه های بلند، استفاده از یک برجک اسکافلد در وسط تیرها میتواند بسیار راهگشا باشد، این کار سبب میشود که اولا لنگر و پیچش در حین بتن ریزی در تیرها ایجاد نشود و ثانیا خیز منفی اولیه را با دوربین دقیقا روی اسکافلد ها مشخص میکنیم تا اجرای تیرها در سقف های وافل که دهانه های اصولا بلندی دارند بسیار دقیق تر گردد.

برای قالب های کف تیرها بسته به ابزار موجود پیمانکار میتوان از ورق های فلزی، قالب های فلزی، تخته روسی، پلای وود و یا قالب های پلیمری استفاده کرد، در تصویر 2 نمایی از اجرای کف کشی تیرها با قالب های پلیمری شرکت آبا نمایش داده شده است.
 

تصویر 2-اجرای تیرها با قالب های پلیمری شرکت آبا

همانطور که در تصویر 2 مشخص هست، برای پایه های اطمینان وسط دهانه تیرها از اسکافلد و مابقی از جک های فلزی استفاده شده است، همچنین قالب های پلیمری جهت اجرای کف کشی استفاده شده است که چندین مزیت مختلف را به پیمانکار میدهد. در نوشتار جداگانه ای به بررسی مزایا و معایب قالب های پلیمری میپردازیم.

 

پس از آنکه کفی کشی تیرها اجرا شد، ابتدا عرض تیرها را از روی نقشه ها برداشت و با توجه به وضعیت آکس بندی ستون ها اگر میخواهیم به صورت هر دو طرف تیر مشخص گردد با دوربین نقشه برداری در وهله اول و در صورت عدم وجود دوربین با ریسمان نسبت به مبنای ستون ها خط قالب پیرامونی تیرها مشخص میشود، مثلا همانطور که در تصویر 1 نمایش داده شد، فرض کنید ضخامت تمام شده سقف وافل برابر 35 سانتی متر و عرض و ارتفاع تیرها به ترتیب برابر 50 و 45 سانتی متر میباشند. بنابراین تمامی تیرها پیرامونی دهانه مورد نظر از سقف وافل پروژه به میزان 10 سانتی متر ارتفاع بیشتری دارند (آویز 10 سانتی متری)، برای اجرای این آویزها پس از مشخص کردن دقیق عرض تیرها (خط قالب) با استفاده از قالب های فلزی 10 سانتی متری که با پشت بند چوبی بر قالب های کفی پلیمری تیرها اجرا شده است، آویز تیرها به راحتی اجرا میشود. برای روشن شدن موضوع در تصویر 3 پلان و نمای اجرای قالب بندی تیر نمایش داده شده است.
 

تصویر3-پلان و نمای اجرای تیر B6

 

پس از بستن قالب های آویز تیرها، با توجه به سایز بندی وافل های دو طرفه و یک طرفه ، قوطی و یا شاسی کشی زیرین قالب های وافل انجام می‌گیرد، در پلان مورد بررسی در این نوشتار، از قالب های وافل 28*80*80 شرکت آبا استفاده شده است، جهت شاسی کشی زیرین از قوطی به سایز 25*60*60 میلیمتر استفاده شده است، استفاده از این پروفیل دو مزیت را برای این قالب وافل به همراه دارد، اول اینکه با توجه به عرض تیرچه شبکه پایین که 12 سانتی متر است (مشخصات فنی قالب وافل 28*80*80 در تصویر 4 نمایش داده شده است) ، نصف قوطی روی یک وافل و نصف دیگر روی وافل دیگر قرار میگرد، ثانیا اینکه سطح مقطع و اتکا بیشتری نسبت به پروفیل لوله در زیر وافل قرار خواهد گرفت. در تصویر 5 نمای شاسی کشی زیرین و اولیه پروژه نمایش داده شده است. همچنین پس از قوطی کشی اولیه (هر 80 سانتی متر یک عدد قوطی) در جهت عمود بر آن و بسته به میزان فواصل پایه های اطمینان که عموما زیر یک متر هستند، شاسی کشی ثانویه با استفاده از پروفیل قوطی یا لوله انجام میشود، این موضوع در تصویر 5 به صورت کامل نمایش داده شده است.

 

 

تصویر4 -جزییات سقف وافل دو طرفه با قالب 28*80*80 شرکت آبا

 

تصویر5 -جزییات قوطی کشی زیرین قالب های وافل (در هر 80 سانتی متر یک عدد قوطی 60*60 قرار گرفته است

 

 

به طور کلی جهت مقابله با وزن بتن تر (خیس) و انتقال نیرو به مکانی با ایستایی مناسب از پایه های اطمینان استفاده میشود، بسته به شرایط دهانه، وزن تیرها، وزن سقف، فواصل پایه های اطمینان از یکدیگر میتوانند متفاوت باشند، از ابزار مختلفی جهت اجرای پایه های اطمینان استفاده میشود که مرسوم ترین آن در کشور عزیزمان ایران، جک های سقفی فلزی است (تصویر6).

تصویر6-نمای کلی یک عدد جک سقفی
 

این جک ها از دو لوله یکی به عنوان پایه جک و دیگری به عنوان سرجک تشکیل شده است، که لوله بالایی عمدتا به قطر 50 میلیمتر و لوله پایینی به قطر 60 میلیمتر میباشد و بسته به شرایط بارگیری ضخامت لوله ها از 2 ملیمتر تا 3 میلیمتر متغییر است. همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد در زیر قوطی ها از جک یا پایه های اطمینان استفاده شده است، تصویر 5 بخش قبل استفاده درست پایه های اطمینان در زیر سقف وافل نمایش داده شده است.

 

 

عموما خیلی از پیمانکارن سقف وافل، بسته به شرایط گونیا بودن یک دهانه قالب چینی را از یک وجه چشمه یا پانل شروع میکنند، در گام های پیش توضیح دادیم که قوطی کشی اولیه زیرین قالب های وافل چگونه شکل میگیرد، برای قالب چینی قالب های وافل نقشه قالب چینی با توجه به وضعیت موجود بسیار امر حیاتی است، پیمانکار ابتدا میبایست نقشه را دقیقا با وضع موجو انطباق دهد و نقشه چینش قالب های وافل در کنار هم قبل از شروع عملیات تهیه نماید، در تصویر 7 نمونه ای از نقشه وافل چینی نمایش داده شده است.

تصویر7-پلان قالب چینی وافل نمونه پروژه
 

یکی از مهمترین مزیت قالب های وافل شرکت آبا تعبیه قفل و یا آچار پلاستیکی میباشد، این امر سبب میشود تا هنگام راه رفتن کارگرها قالب ها بهم متصل شوند و ایمنی جانی افزایش یابد، همچنین عدم هدر رفتن شیرآبه بتن باعث ایجاد نمای اکسپوز یکدست خواهد شد، در تصویر 8 یک نمونه قالب چینی به صورت اجرایی هم از نمای بالا و هم از نمای زیرین که تعبیه قفل ها مشخص شده است نمایش داده شده است.
 

 

 

تصویر8-نمای کلی قالب چینی سقف وافل و استفاده از قفل های قالب وافل

 

پس از اتمام قالب چینی سقف نیاز است تا بسته به نقشه های سازه آرماتور بندی طولی و عرضی تیرها و سقفها وافل انجام گیرد، به صورت کلی ابتدا آرماتور بندی تیرها اتمام میپذیرد و پس از آن آرماتور بندی شبکه پایین تیرچه های وافل و پس از آن آرماتور بندی روی شبکه دال سقف وافل صورت میپذیرد، نکته مهم و حائز اهمیت تطبیق دقیق نقشه های سازه با وضع موجود است و موارد کلی از قبیل، طول تقویتی تیرها و دال وافل، عدم یکجا بودن محل اورلب دال وافل، رعایت بستن گروه میلگرد با توجه به ضوابط مقررات ملی مبحث 9 و...، در تصویر 9 یک نمونه اتمام آرماتور بندی سقف وافل به همراه تیرها نمایش داده شده است.
 

 

تصویر 9-اتمام آرماتور بندی تیر و سقف وافل

 

خیز منفی یا همان camber یک خیز جهت مقابله با خیز اولیه یا ابتدایی بتن تر میباشد که عموما طراح سازه در دهانه های مختلف بسته به فواصل ستون ها و دیوارهای برشی از یکدیگر یک پلان از خیز منفی را ارائه میدهد (تصویر 10).

تصویر10-پلان پیش خیز یا خیز منفی سقف وافل

ذکر این نکته لازم است که اعداد تجربی  و ...، تنها با دستگاه نظارت مورد تایید است و سعی کنید از اجرای این اعداد برای پیش خیز پرهیز نمایید.

 

پس از اجرای تمامی موارد عنوان شده و همچنین بستن قالب های دورتادور تیر و دال، میتوانیم بتن ریزی سقف را انجام دهیم، باید توجه داشت ویبره مناسب در تمامی مراحل و کیفیت مناسب بتن موجود میتواند جزو عواملی باشند که تمامی زحمات یک پیمانکار و مجری را زیر سوال ببرد، لذا پیشنهاد میشود از شرکت های معتبر بتن با مقاومت مشخصه مناسب و تیپ سیمان عموما II استفاده شود لیکن بسته به شرایط محیطی و وضع موجود پروژه دستگاه نظارت و پیمانکار میبایست از کیفیت بتن ارسالی مطمئن شوند، که این موضوع در قالب این نوشتار نمیگنجد.

شرکت آرسام بنا آپادانا با چندین سال ارائه خدمات فنی و مهندسی به صورت اجرایی در سرتاسر کشور عزیزمان و با دارا بودن حوزه نمایندگی قوی، آماده خدمت رسانی به کارفرمایان گرامی در زمینه اجرای پروژه هایشان میباشد.