صنعت ساخت و ساز و ساختمان سازی، یکی از صنایع مهم در هر کشور به شمار میرود. پیشرفت سریع علوم در حوزههای گوناگون به ویژه در حوزه مصالح، تغییرات اساسی در صنعت ساخت و ساز را اجتناب ناپذیر کرده است. بازارهای سنتی جای خود را به بازارهای مدرن و پیشرفته داده و این بازارهای مدرن تحولات شگرفی در نحوه داد و ستد کالا ایجاد نموده است. نیاز به این تغییرات در صنعت ساختمان و مصالح ساختمانی نیز همگام با سایر بخش ها مشهود است.
یکی از این تغییرات استفاده از قالبهای غیرماندگار بعنوان جایگزین سقف های یونولیت و تحت عنوان سقف فوملس میباشد .
همانطور که از نام آن پیدا است سقف فوم لس (Foamless) به سقفی گفته میشود که در زمان اجرای آن از فوم یا یونولیتها استفاده نمیشود. قالب های وافل یک طرفه، قالب لایتفرم و سقف هایی همچون یوبوت و کوبیاکس بعنوان جایگزین سقف های یونولیتی و تحت همین نام بهکار میرود. به طور کلی در پروژههای ساختمانی برای پر کردن فضای بین تیرچهها از مصالح مختلفی همچون بلوک سیمانی، بلوک سفالی و … استفاده میشود که در سالهای اخیر به دلیل اهمیت سبک سازی ساختمانها از بلوکهای یونولیتی برای پر کردن این فضاها استفاده میشود که تاثیر بهسزایی در کاهش جرم و بار مرده ساختمان دارد و نیروی وارد بر سازه را به شدت کاهش میدهد.
به بیانی دیگر می توان گفت از یونولیت یا فوم پلی استایرین بعنوان قالب ماندگار استفاده میشود ولی در این روش فوم لس، از قالبهای غیرماندگار استفاده میشود که میتواند مزیتهای متعددی داشته باشد. گرچه تولید این جایگزین ها نیازمند فناوری های خاص و تجهیزات مدرن میباشد که ممکن است در برخی مناطق به راحتی در دسترس نباشد همچنین هزینه ی اولیه بالای تولید بعنوان چالش های اصلی این روش در نظر گرفته میشود اما بدیهی است که در طولانی مدت بهدلیل استفاده ی چند باره این قالب ها (حداقل 30 مرتبه) و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری این هزینهها جبران خواهد شد .
مزایای قالب های فوم لس:
از جمله ویژگیهای سقف های فوم لس میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- حذف یونولیت از سقف و در نتیجه حذف ریسک اشتعال در آتشسوزی .
- حذف خاصیت نامطلوب جذب رطوبت( این مواد باعث جذب آب بتن و پایین آمدن مقاومت آن طی فرآیند هیدراتاسیون نمیشود ).
- ارزان بودن نسبت به سقف تیرچه یونولیت با توجه به اینکه سقف های فوملس را میتوان برای انواع تیرچههای فلزی و بتنی بهکار برد
- عملکرد بالا درخصوص عدم انتقال صوت به طبقات و تامین آرامش و آسایش ساکنین
- امکان عبور لولههای تاسیساتی از زیر سقف
- با توجه به جنس پلمیر اتیلن این قالب این امکان را دارد که در صورت نیاز به طولهای مختلف برش زده شود.
- با توجه به حذف آلودگی های زیست محیطی ناشی از انتشار ذرات یونولیت در زمان اجرا سقف های فوم لس در زمره تکنولوژی های دوستدار محیط زیست و قابل اجرا محسوب میشود.
- این محصول سبک و کمحجم با قابلیت حمل و نقل و انبارداری آسان و مقرون به صرفه میباشد همچنین بهدلیل استحکام قالب هنگام اجرای سقف نیروهای اجرایی میتوانند به راحتی بر روی قالب ها رفت و آمد کرده و بدون نگرانی برای شکستن قالب یا در رفتن آن از محل به امنیت جان کارگران کمک زیادی خواهد کرد .
- این قالب ها منجر به بهبود مقاومت و فرآیند عملآوری با حفظ شیرابه در بتن میشود.
- این محصول برخلاف سایز سقفهای ساختمانی نیاز به روغنکاری نداشته و به دلیل ماهیت پلاستیکی به بتن نمیچسبد و این جدا شدن آسان قالب از بتن امکان استفاده ی مجدد را میسر میکند.
- قالب جایگزین یونولیت منجر به تقویت و شکل گیری جان تیرچه و افزایش مقاومت لرزه ای و باربری سازه سقف شده که در نهایت مقاومسازی ساختمان در برابر زمین لرزه به شیوهی بهتری ایجاد میشود.
تصویر1-نمای کلی از قالب های فوم لس (یونی پلس، لایت فرم و...)
در نهایت تمامی ویژگی های گفته شده موجب شده از این مواد برای شکل دهی به بتن استفاده شود و برای اجرای سقف ها مورد استفاده قرار گیرد . از جمله مهمترین کاربردهای این سقفها می توان به اجرای پروژههای ساختمانی مسکونی، ساختمانهای تجاری، ساختمانهای تفریحی و ورزشی، انواع سولههای صنعتی، بیمارستانها، فرودگاهها، پایانهها و … اشاره کرد.
تصویر2-سقف اجرا شده با قالب های فوم لس
ابعاد قالب های فوم لس:
قالب های جایگزین یونولیت فوم لس بسته به کارخانه تولیدی دارای طول متفاوتی هستند اما به طور کلی دارای عرضی مشابه با سقف تیرچه و بلوک دارند، یعنی عموما به عرض 46 سانتی متر، به طور کلی دارای عرض 46 سانت و طول های مختلف میباشد. عرض 65 سانتی متری نیز در تولیدات این قالب ها به چشم میخورد که بیشتر جایگزین بلوک در تیرچه های پیش تنیده و یا سقف های کرومیت میباشند، یعنی به طور کلی:
- طول 100 سانتی متر و عرض 46 سانتی متر برای سقف های متداول جایگزین تیرچه و بلوک
- طول 100 سانتی متر و عرض 65 سانتی متر برای سقف هایی نظیر تیرچه پیش تنیده و کرومیت
در تصویر 3 نمای کلی از قالب های فوم لس (برند لایت فرم) ارائه شده است.
تصویر3-جزییات ابعادی قالب های فوم لس (برند لایت فرم)
نحوه محاسبه تعداد قالب های فوم لس:
برای محاسبه تعداد قالب مورد نیاز فوم لس میتوان از نقشه های تیر ریزی سازه استفاده کرد و پس از چیدمان منطقی قالب ها، تعداد دقیق و لازم قالب ها محاسبه شوند. در وبسایت رسمی شرکت آبا نحوه تولید نقشه های وافل چینی یک طرفه و دو طرفه سقف های وافل ارائه شده است، لازم به ذکر است چگونگی محاسبه قالب های فوم لس دقیقا مشابه قالب های وافل یک طرفه میباشد، از لینک زیر میتوانید ویدیو آموزشی و نحوه نقشه خوانی سقف های وافل و مشابه آن یعنی فوم لس را مشاهده کنید:
به طور یک حساب سرانگشتی برای سقف با متراژ برابر 250 متر مریع تقریبا 310 عدد قالب فوم لس با ابعاد 46*100 سانتی متر و قالب های انتهایی آن نیاز است، هرچند پیش نهاد میکنیم که نقشه قالب چینی تولید شود.
تصویر4-نحوه چینش قالب های فوم لس در نقشه های تیر ریزی سازه
نحوه اجرای سقف فوم لس:
اجرای این سقف ها کاملا مشابه با سقف تیرچه و بلوک میباشد، تنها تفاوت آن در مونتاژ قالب های فوم لس و جایگذاری آن ها در فاصله مابین تیرچه ها میباشد.
قالب جایگزین یونولیت (فوم لس) را برای اجرای سقف ها، با استفاده از پیچ های مناسب به هم متصل میکنند و این کار تا طول دلخواه انجام می گیرد. بعد از اتصال قالب جایگزین یونولیت ها به هم ، در نهایت به تیر های اصلی متصل می شوند. این سقف ها مانند هر سقف دیگری زیرسازی اش انجام می شود و سپس این قالب جایگزین یونولیت بر روی زیرساز سقف قرار می گیرد و اجرا می شود.
در ادامه زمانی که بتن ریزی ها انجام شد، تقریبا 7 روز زمان می برد تا بتن در قالب جایگزین یونولیت، شکل گرفته و خشک شود سپس قالب جدا شده و نمای اکسپوز کار نمایان میشود .
پس از زیر سازی و قالب گذاری سقف در قسمت آرماتوربندی سقف تیرچه-قالب جایگزین یونولیت (فوم لس) هیچ تفاوتی با طراحی مرسوم سقف تیرچه-بلوک های یونولیتی ندارد و از این رو استفاده از قالب جایگزین یونولیت(لایت فرم یا یونی پلکس) هیچ گونه تاثیری در میزان مصرف میلگرد ندارد. آرماتوربندی سقف بعد از قرارگیری قالبها بین دو تیرچه انجام میشود. بدیهی است که آرماتوربندی تیرهای بتنی و کلافهای روی دیوارهای باربر قبل از نصب تیرچه ها باید اجرا شده باشد.آرماتوربندی سقف تیرچه – قالب فوم لس شامل کلافهای میانی و تکیه گاهی، میلگرد منفی، میلگرد افت و حرارت، آرماتور محل بازشوها و طره ها و میلگردهای آویز سقف کاذب است (کاملا مشابه با سقف های متداول تیرچه و بلوک).
کلاف میانی (Tie Beam) در سقف های فوم لس مشابه تیرچه و بلوک و نشریه 543 میباشد، ضوابط کلاف میانی به شرح زیر است:
جمع بندی نهایی:
سقف فوم لس در حقیقت به سقفهایی گفته میشود که قالب پلیمری جایگزین یونولیت و بوک سقفی میشود و میتوانند معایب و ایرادات این سقفها را برطرف کنند.
در حقیقت این نوع قالب مناسب برای پیمانکاران و مهندسانی است که درنهایت به دنبال کاهش هزینه ها، افزایش سرعت اجرا و بهبود کیفیت پروژه های خود هستند چرا که این سقفها از نظر هزینههای اجرایی نیز نسبت به سقفهای یونولیتی برتری داشته و میتوانند در کاهش هزینههای کلی ساختوساز نقش پررنگی داشته باشند علاوه بر این با افزایش آگاهی درباره فواید زیست محیطی فوم لس، انتظار می رود که تقاضا برای این محصول در ایران رشد چشمگیری داشته باشد.
به عنوان مطلب نهایی با بررسی های صورت گرفته در حین اجرا توسط تیم فنی مهندسین مشاور آبا، پیش نهاد میکنیم به جای استفاده از قالب های فوم لس نظیر لایت فرم و یونی پلکس از قالب های وافل یک طرفه استفاده شود، این موضوع هم در هزینه نهایی و هم در کیفیت ساخت تاثیر چشمگیری دارد.
بازدید: 25تاریخ انتشار : 1404/02/27